در این مقاله میخوانید
[ نمایش ]کاخ توپکاپی استانبول، در بالای بلندترین تپه شهر قرار گرفته و به نمادی از شکوه و جلال استانبول تبدیل شده است. قصری زیبا، دلفریب و پر از رمز و راز و داستانهایی از زنان و مردان ساکن آن که دیرزمانی در آنجا زندگی کردهاند. اگر میخواهید به ترکیه سفر کنید و شهر استانبول را در برنامه بازدیدهای خود قرار دادهاید، توصیه میکنیم اولین جایی که میروید، کاخ توپکاپی باشد. کاخی مجلل و غرق در تاریخ که به شما این فرصت را میدهد بیش از 400 سال جلال و شکوه سلاطین عثمانی را ببنید و از اشیا، تالارها، کاشیهای رنگی، حیاطهای بزرگ و مجللی که در آن وجود دارند، شگفتزده شوید.
نمای کلی از کاخ توپکاپی استانبول
استانبول همواره شهری پر از شگفتی و شور و زندگی بوده است. موزهها و کاخهای آن جذاب و پر از ذوق و هنر ظریفکاری و معماری بودهاند. کاخ توپکاپی استانبول، رنگارنگترین و خوش نقش و نگارترین کاخ قدیمی است که شما را در جذابیت خود غرق میکند.
توپکاپی بین قرنهای 15 تا 19 میلادی محل زندگی سلاطین میهن پرست، درباریان جاه طلب، کنیزان زیبا و خواجههای حیلهگر بوده است. همگی در اینجا زمانی زندگی و کار میکردند و ورقهای تاریخ را مینوشتند.
طوپقپو سرایی یا کاخ توپکاپی قرنها بزرگترین مرکز اداره امپراتوری دولت قدرتمند و شکوهمند عثمانی بوده است. کار ساخت و ساز آن در سال 1453 با فتح قسطنطنیه توسط سلطان محمد دوم ملقب به محمد فاتح شروع شد. ساخت و ساز در سال 1472 به پایان رسید و بلافاصله سلطان و خانوادهاش به این کاخ نقل مکان کردند.
کاخ 400 سال میزبان سلاطین عثمانی بود و تا زمانی که سلطان عبدالمجید اول دستور ساخت کاخ دولما باغچه را نداد، از آن استفاده کردند. معماران زیادی در طول این 400 سال به ساخت و ساز آن کمک کردند اما معروفترین معماران آنها معماران خانواده ارمنی بالیان و سینان معمار بودند.
اکنون دربهای کاخ به عنوان یک موزه بر روی عموم باز شده و میتوانید از آثار شگفتانگیز و بعضا مقدسی چون الماسهای گرانبها، چینیهای دروان عثمانی، خنجرها و صلاحهای مخصوص آن دوران، یادگاری از پیامبر اسلام و خلفای راشدین، دیدن کنید.
از همه اینها جالبتر وجود آثاری مقدس برای مسلمانان است. یکی از مقدسترین اشیایی که در موزه کاخ توپکاپی استانبول نگهداری میشود، تار موی حضرت محمد (ص)، کمان، خرفه و شمشیر ایشان است. آثار ارزشمندی از خلفای راشدین نیز در این موزه یافت میشود که می توانید در تور ارزان استانبول از آن ها بازدید کنید.
داخل کاخ توپکاپی استانبول
اگر به دیدهای دقیق به معماری کاخ توپکاپی نگاه کنید، متوجه تفاوت در بخشهای مختلف آن خواهید شد. اگرچه کاخ توسط سلطان محمد دوم درست شد، اما در طی سالیانی که از آن استفاده کردند، سلاطین مختلف، بنا به نیاز روز و شرایط زمانه، بخشهای متفاوتی را به آن اضافه کردند.
هر کدام از این بخشها نیز معماریهایی متناسب با شرایط زمانه دارند. بنابراین معماری آن ترکیبی از معماریهای اسلامی، اروپایی و ... است.
کار ساخت و ساز با محوطهای در دهانه جنوبی تنگه بسفر آغاز شد. در آغاز مردم این منطقه را به نام زیتینلیک یا بیشه زیتون میشناختند. در اطراف آن باغها و آلاچیقهایی ایجاد کرده و دیوارهایی به نام Sûr-ı Sultânî یا کلاه سلطان نیز دوره محوطه را گرفتند.
مردم کاخ توپکاپی را تا سالیان زیادی کاخ سلطنتی جدید مینامیدند تا متمایز از کاخ قبلی در منطقه بیازیت باشد. اما بعدها کاخ را به نام کاخ توپولو کاپی یا دروازه توپ هم شناختند. علت این امر نیز وجود توپهایی بود که در دروازه اصلی قرار داشت. این توپها، در جنگهای سلطان به کار رفته بوند.
تا اواسط قرن 19 میلادی هم کاخ توپکاپی مرکز پادشاهی و سلطنت سلاطین عثمانی بود. در دهه 1840، کاخ دیگر پاسخگوی نیازهای دولت نبود؛ بنابراین در سالهای 1843 تا 1856، کاخ دولما باغچه اقامتگاه رسمی سلطان و مرکز حکومت شد.
به طور کلی این کاخ در منطقهای واقع شده که جزو قدیمیترین بخشهای استانبول است. کاخ بر روی یک شبه جزیره قدیمی بنا شده که توسط دریای مرمره، تنگه بسفر و گلدن هورن یا شاخ طلایی محدود شده است.
امروزه بنای کاخ به یکی از نمادینترین ساختمانهای شهر استانبول تبدیل شده است. وسعت آن مساحتی حدود 700 هزار متر مربع دارد. سازه به مدت 400 سال محل زندگی سلطان و خانوادهاش، مرکز حکومت، آموزش و هنر دولت بزرگ و شکوهمند عثمانی بود.
در تاریخ 3 آوریل 1924 که چیزی از تاسیس دولت جمهوری در ترکیه نگذشته بود، کاخ توپکاپی استانبول، به اولین موزه جمهوری تبدیل شد. مساحت کاخ و باغ Gülhane یا گلخانه که 700 هزار متر مربع بودند، با هم کل مساحت توپکاپی به حساب میآمند؛ اما بعدها باغ به پارک عمومی تبدیل شد و مساحت کاخ 350000 متر مربع شد. کاخ و بناهای داخلی آن امروزه، مجموعهای با بیش از 300 هزار سند آرشیو شده، آثار تاریخی، کاشیهای رنگی دستساز و سازهای پر نقش و نگار و... یکی از بزرگترین موزه_کاخهای جهان به حساب میآید.
معماری داخلی کاخ توپکاپی
کاخ توپکاپی استانبول، از ساختمانهایی با اهداف مختلف تشکیل شده است. هر کدام از این ساختمانها به حیاطهای بزرگی منتهی میشوند که توسط ستونهای زیبا تزین شده است. این طراحی با الهام از کاخ سلطنتی ادرینه، پایتخت سابق دولت عثمانی انجام شده است.
سازههای کاخ به دو نوع تقسیم میشوند:
بخشهای داخلی کاخ و باغهای آن با فوارهها و حوضهای متنوعی تزئین شده و آب انبارهای زیادی هم دارد. اما به طور کلی کاخ از 4 بخش تشکیل شده است:
1: کاخ بیرون یا کاخ بیرونی
این بخش از کاخ از ساختمانهایی تشکیل شده که برای نگهبانی، ماندن نگهبانان و خدمات استفاده میشده است.
2: ساختمان دیوان همایونی
ساختمان دیوان همایونی یا شورای دولتی در واقع مرکز اداری سلطان به حساب آمده و اداره کشور در این ساختمان انجام میشد.
3: مدرسه اندرون یا قصر
در این بخش نیز برای تدریس، آموزش قرآن و... استفاده شده است.
4: حرمسرا
حرمسرا محل زندگی سلطان، زنان و صیغهها و مادرش بوده و طبق رسوم، هیچ مردی جز سلطان وارد آن نمیشد.
3 دروازه اصلی در داخل دیوارهای کاخ توپکاپی استانبول قرار دارد. هر کدام از این دورازهها وارد حیاطهایی میشدهاند که مربوط به افراد مختلف با طبقههای اجتماعی متفاوت بودهاند.
1: باب همایونی یا دروازه اصلی
2: دورازه دمیر کاپیسی یا دروازه آهنی
3: دروازه اوتلوک
باب همایون یا دروازه سلطنتی که اصلیترین ورودی کاخ به حساب میآید. دروازه دمیر کاپیسی یا دروازه آهنی، دومین دروازه است. دروازه سوم نیز دروازه اوتلوک نام دارد. در کنار این 3 دروازه، 5 دروازه کوچکتر که دروازههای خدماتی هستند هم وجود دارد.
باب همایونی یکی بنای تاریخی است که در دو طبقه طراحی شده و خود شخص علی بن یحیی صوفی، روی کتیبه موجود در آن با خشنویسی امضا کرده است. باب همایونی به صحن اول منتهی میشود. بعد از صحن اول هم دروازه دوم وجود دارد.
دروازه دوم بابسلام یا دروازه سلام بوده و در منهی الیه آن نیز دروازه سوم، بابو ساده یا دروازه سعادت قرار گرفته است. تمامی دورازهها وارد صحنهایی پوشده از باغها و ساختمانهای مختلف میشوند. اولین حیاط یک میدان روباز به نام Alay است که مردم آن را با نام میدان صفوف نیز میشناسند.
داخل حیاط ساختمانهایی چون کلیسای سنت آیرین یا آیرین مقدس، ضرابخانه، نانوایی، بیمارستان، انبار هیزوم و ساختمانهایی برای حصیرسازان وجود دارد.
حیاط یا صحن دوم، به میدان دیوان یا میدان دادگستری معروف است. در طول قرنها این میدان، مکانی برای برگزاری مراسمات بسیاری بوده است. ساختمانهای مربوط به دولت در این صحن قرار گرفتهاند.
اتاق شورا معروف به Kubbealtı یا Divan-ı Hümâyûn در این بخش قرار دارد. در این اتاق شورای دولتی و خزانهداری دولتی جلسات خود را تشکیل میدادند. در پشت ساختمان دیوان، برج عدالت و در کنار آن ورودی اصطبل سلطنتی و خوابگاه نگهبانان قرار داشته است.
در اطراف حیاط سوم، اتاقهای کوچکی قرار داشته که شامل اتاق بازدیدکنندگان سلطان، فضای نگهداری شاهینهای شکاری، نیروهای ذخیره، خزانهداری اندرونی و اتاق خصوصی وجود داشته است. در دوطرف دروازه سعادت هم خوابگاههایی وجود دارد که اعضای خانواده سلطنتی در آن زندگی کردهاند.
در انتهای تمامی این حیاطها و ساختمانها، خزانهای به نام اتاق فاتح وجود دارد. در گوشه سمت چپ هم اتاق خصوصی قرار داشته و یک ساختمان سنگی چهار گنبدی نیز درست در کنار حرمسرا قرار داشته است.
بعد از این که سلطان سلیم اول در قرن شانزدهم، عتیقههای باستانی را به آنجا منتقل کرد، این مکان به اتاق مانتو مقدس معروف شد.
در بارگاه چهارم، چندین عمارت کلاه فرنگی سلطنتی و باغهای پلکانی قرارگرفتهاند. عمارتهایی چون بغداد و ریوان، جزو نفیسترین آثار معماری کلاسیک دوران حکومت عثمانی به حساب میآیند.
عمارت کلاه فرنگی کاناپه یا کوشک کارا مصطفی پاشا در مجاورت دیوار باغ لالهها قرار گرفته و تصور میشود تاریخ ساخت آن به قرن 18 بازگردد. در داخل این عمارت چوبی، بر روی دیوارها، اشعار دوبیتی وجود دارد که شاعر آنها، شاعر معروف و سرشناس دوران عثمانی یعنی هاکانی محمد بیگ است. برخی اوقات از سفیران کشورهای خارجی در این عمارت پذیرایی شده است.
در سمت راست هم اتاقی به نام برج سنگی وجود دارد که زمانی به عنوان داروخانه کاخ توپکاپی استانبول از آن استفاده کردهاند. در بخش پایینی حیاط چهارم، آخرین ساختمانهایی قرار دارد که تا به حال به کاخ اضافه شدهاند.
اداره کاخ توپکاپی استانبول به موجب قطعنامه شماره 44 در تاریخ 6 سپتامبر 2019، به اداره کاخهای ملی سپرده شد.
کاخ توپکاپی بهعنوان یکی از معروفترین جاهای دیدنی استانبول در یکی از سنتیترین و قدیمیترین بخشهای این شهر قرار گرفته است. این کاخ در منطقهای به نام سراگلیو درست پشت مسجد ایاصوفیه، در همان جایی بنا شده که زمانی آکروپلیس شهر یونان باستان بیزانس قرار گرفته است. برخی از بقایای کاخ قدیمی، هنوز هم در داخل کاخ دیده میشوند.
کاخ توپکاپی، مشرف به دریای مرمره، یعنی رویاییترین منظره استانبول واقع شده است. این کاخ در وسط دریا، شاخ طلایی و تنگه بسفر قرار گرفته و با شکوه و جلال قرنها است که استانبول را نگاه میکند.
برای رفتن به این کاخ میتوانید از تاکسی، تراموا، مترو یا اتوبوس استفاده کنید. کافی است خود را به محله اروپایی منطقه فاتیح برسانید. به سادگی میتوانید کاخ توپکاپی استانبول را پیدا کنید.
آدرس: ترکیه، استانبول، منطقه اروپایی فاتح، محله جانکورتران، نزدیک میدان سلطان احمد، جنب پارک گولهانه، کاخ توپکاپی
تلفن انگلیسی زبان: +90 212 512 04 80
محوطه کاخ توکاپی
اگر میخواهید از کاخ توپکاپی در استانبول دیدن کنید، بد نیست در مورد ساعت کاری و قیمت بلیط ورودی آن نیز اطلاعاتی داشته باشید.
ساعت کاری کاخ از 9 صبح شروع شده و همان موقع هم بلیطها از طریق باجههای بلیط فروشی به فروش میرسند. باجههای بلیط فروشی تا ساعت 17 و 30 کار کرده و خود کاخ نیز در ساعت 18 تعطیل میشود.
در نظر داشته باشید که این کاخ راهنمای تور ندارد و تنها میتوانید راهنماهای صوتی اجاره کنید. همچنین کاخ در مراسم رسمی و تعطیلات رسمی کشور ترکیه و در روزهای سه شنبه تعطیل است.
قیمت ورودی کاخ توپکاپی چندین نوع است:
بلیط ترکیبی کاخ توپکاپی نوع 1 (کاخ توپکاپی + ایا ایرنه)
بلیط ترکیبی کاخ توپکاپی نوع 2 (کاخ توپکاپی + ایا ایرنه + حرمسرا)
قیمت بلیط ورودی به حرم
قیمت بلیط ورودی به ایا ایرنه
اگر میخواهید نهایت لذت را از دیدن کاخ توپکاپی استانبول ببرید، زودتر از ساعت باز شدن دربهای کاخ آنجا باشید. اگر کشتیهای تفریحی وارد بندر استانبول شوند، صفها خیلی طولانی خواهند شد. میتوانید 15 دقیقه زودتر در آنجا حاضر شوید تا مجبور به ایستادن در صفوف طولانی نباشید.
کاخ توپکاپی استانبول، زمانی باشکوهترین و پر سر و صداترین کاخ استانبول بود. زنان و مردان زیادی در این کاخ زندگی کردند، عاشق شدند، بچهدار شدند و دیار فانی را وداع گفتند. دیوارهای کاخ شاهد اتفاقات شیرین و تلخ زیادی بوده است. شما می توانید از طریق آژانس مسافرتی مهرپرواز، بهترین تورهای استانبول را برای بازدید از این شهر زیبا رزرو کنید.
با دیدن سازه و هنر ظریف دست معماران، متوجه شکوه و جلال دولت عثمانی شده و بیشتر از همیشه با شگفتیهای دنیای باستان ترکیه آشنا خواهید شد.
حالا که کاخ توپکاپی پابرجاست و به کاخ موزهای برای بازدید عموم تبدیل شده، سری به آن بزنید. بهار و تابستان بهترین فرصت برای دیدن سرسبزی باغها، احساس بوی خوش گلها و لذت بردن از گرمای سنگهای زیر پایتان است.