بمبئیبمبئی یا مومبای ، پایتخت ایالت «ماهاراشترا» ، از مهمترین شهرهای شهرهای کشور هند است . بمبئی در زبان هند به معنای ساحل خوب است . این نام را استعمارگران پرتغالی بر این شهر گذاشتند . در سال 1996 نام این شهر به مومبای تغییر پیدا کرد که نام یکی از خدایان زن هندی است . اما در خارج از هند ، این بندر بزرگ هنوز به بمبئی معروف است .
این شهر با وسعتی برابر 603 کیلومترمربع و جمعیتی بالغ بر 13.3 میلیون نفر البته تا سال 2006 ، یکی از چهار شهر بزرگ و پرجمعیت کشور هندوستان به شمار می رود . این شهر در غرب کشور هند و در ساحل دریای عرب واقع شده است . مومبای ، یکی از شهرهای بزرگ و پرجمعیت و پایتخت تجاری هند ، به حساب می آید .
اقتصاد بمبئیشهر مومبای بزرگترین بندر هند در ساحل غربی این کشور است . این شهر در واقع مرکزیت بانکداری ، مبادلات مالی ، تجارت ، صنعت کشتی سازی و بازرگانی هند می باشد . تمرکز امور اقتصادی و تجاری در بمبئی بعد از استقلال هند نیز ادامه پیدا کرده و به عنوان شاه راه ارتباطی هند با ایران و جهان عرب ، اهمیت راهبردی خود را حفظ کرده است . بندر مومبای ، بزرگترین مرکز تولید پارچه های پنبه ای و فیلم های سینمایی شبه قاره هند است و به این علت به «بالیود» نیز معروف است .
در حال حاضر از جمعیت حدود 70 میلیون نفری ایالت «مهاراشترا» بیش از 20 درصد ، زیر خطر فقر زندگی می کنند و خود بمبئی یا مومبای بیشترین جمعیت کپرنشینان هند را در خود جای داده است . در آمد سرانه در هند حدود 1089 دلار می باشد ، لیکن ایالت مهاراشترا با داشتن بیشترین سهم در اقتصاد یک تریلیون دلاری هند ، رتبه یازدهم را در مقیاس درآمد سرانه در بین ایالت های هند ، داراست . شدیدترین جلوه تضاد طبقاتی جامعه هند را در این شهر می توان به چشم دید ، از یک سو صاحبان ثروت های بسیار زیاد در این شهر زندگی می کنند و از سوی دیگر توده های فقیری که حتی قادر به سیر کردن شکم خود نیستند . بیش از نیمی از جمعیت شهر در حصیر آبادها و حلبی آبادها به سختی روزگار می گذرانند .
موقعیت بمبئیبمبئی یا مومبای از اتصال 7 جزیره به یکدیگر در زمان حضور بریتانیا در هند به وجود آمده است . بسیاری از شهروندان هندی از ایالت های مختلف به این امید فرصت های شغلی به این شهر مهاجرت می کنند . از همین جهت ، جمعیت ساکنان این شهر در روز 3 میلیون نفر بیشتر از ساکنان در شب برآورد می شود . در زمان استعمار انگلیس بر هند ، مومبای مرکز بخش های اداری و حکومتی انگلستان در شبه قاره هند به شمار رفته و از نظر انگلستان ، دروازه هند بود . امروزه مومبای یکی از بزرگترین مراکز تجاری ، فرهنگی و گردشگری هندوستان است .
آب و هوای بمبئیدر کل بمبئی دارای آب و هوای گرم و شرجی است و همانند بسیاری از نقاط جنوبی و مرکزی هند دارای 3 فصل می باشد :
تابستان , از فروردین تا اوایل خرداد تابستان محسوب می شود که بسیار گرم و درجه رطوبت هوا بسیار بالاست .
مانسون یا فصل باران های موسمی که از اوایل خرداد شروع می شود و تا اوایل مهرماه ادامه دارد . بارندگی های بسیار شدید و سیل آسا در این فصل رخ می دهد .
زمستان ، از اواخر شهریور شروع می شود و اوایل اسفند به اتمام می رسد . با توجه به هوای ملایم بین 15 تا 25 درجه ، این فصل از توریستی ترین فصول بمبئی به حساب می آید .
